Sürekli “ya olursa” akışı, geçmiş olayların sonsuz tekrarı ve geleceğe dair felç edici korku, zihinlerimizde ağır bir yük oluşturabilir. Aşırı düşünmek (overthinking) sadece bizi şimdiki andan mahrum bırakmakla kalmaz, aynı zamanda karar verme yeteneğimizi de engeller, yaratıcılığımızı engeller ve kaygının artmasına neden olabilir. Ama işin güzel yanı şu: diğer alışkanlıklar gibi, aşırı düşünmek de üstesinden gelinebilir. Bu tehditkar alışkanlığı daha başlangıç aşamasında ortadan kaldırmanın kanıtlanmış yedi yolunu inceleyelim.
- Farkındalık Değişimin İlk Adımıdır
Aşırı düşünmeyi ele almadan önce, bunu ne zaman yaptığımızı anlamak çok önemlidir. Düşüncelerinizi ayarlayarak başlayın. Kendinizi olumsuz ya da gereksiz düşünceler zincirinin içinde bulursanız, durun ve derin bir nefes alın. Aşırı düşünme eylemini basitçe kabul etmek, bunun üzerinizdeki etkisini azaltabilir. - Karar Verme İçin Zaman Sınırları Belirleyin
Aşırı düşünmenin en büyük tuzaklarından biri karar verememektir. Bununla mücadele etmek için kendinize bir zaman sınırı verin. İster bir kıyafet seçerken ister bir tatil beldesine karar verirken, düşünmek için makul bir zaman dilimi ayırın ve bu süre dolduğunda bir karar vereceğinizi taahhüt edin. - Farkındalığı ve Meditasyonu Kucaklayın
Anı yaşamak aşırı düşünmeye karşı güçlü bir panzehirdir. Meditasyon gibi farkındalık uygulamaları zihnin buraya ve şimdiye odaklanmasını sağlar. Kendimizi şimdiye sabitleyerek, aşırı düşünmeyi besleyen geçmiş ve gelecek endişelerinden kurtulmayı öğrenebiliriz. - Düşüncelerinize meydan okuyun
Düşüncelerinizle dedektiflik oynamanın zamanı geldi. Kendinizi aşırı düşünürken bulduğunuzda, bu düşüncelere meydan okuyun. Kendinize sorun:
Bu düşünce gerçeklere mi dayanıyor?
Bu düşünceyi destekleyecek hangi kanıtlara sahibim?
Bu durumu değerlendirmenin başka bir yolu var mı?
Düşüncelerinizi sorgulayarak, onları çoğunlukla oldukları gibi görmeye başlayabilirsiniz: mutlak gerçekler değil, yalnızca varsayımlar.
- “Endişe Zamanı” ile Kontrolü Elinize Alın
Bu mantıksız gelebilir ancak endişelenmek için belirli bir zaman belirlemek etkili olabilir. Her gün kendinize endişeleriniz üzerinde düşünmek için 15-20 dakika ayırın. Bu süre dolduğunda başka bir etkinliğe geçin. Zamanla endişelerinizi bu dönemle sınırlamanın gün boyunca aralıksız düşünmeyi azaltmanıza yardımcı olabileceğini göreceksiniz. - Günlük Tutun
Yazmak, düşüncelerimizi işlemenin ve organize etmenin terapötik bir yoludur. Kendinizi bunalmış hissediyorsanız, bir kalem alın ve aklınızdan geçenleri not etmeye başlayın. Bu basit hareket netlik sağlayabilir ve endişelerimiz kağıt üzerinde kaldığında çoğu zaman yoğunluğunun bir kısmını kaybederler. - Aktif Kalın
Fiziksel aktivite zihni temizlemenin harika bir yoludur. Egzersiz yaptığımızda vücudumuz, doğal ağrı kesici ve ruh halinizi yükselten kimyasallar olan endorfinleri salgılar. İster tempolu bir yürüyüş, ister yoga seansı, ister spor salonuna gitmek olsun, sevdiğiniz bir aktivite bulun ve onu rutininizin düzenli bir parçası haline getirin.
Aşırı düşünmek çoğumuzun mücadele ettiği bir alışkanlıktır, ancak bilinçli çaba ve doğru stratejilerle yönetilebilir. Daha sessiz bir zihne giden yolculuk her zaman kolay değildir ve aksiliklerle karşılaşabilirsiniz. Ancak kendinizi aşırı düşünürken yakaladığınız ve düşüncelerinizi yeniden yönlendirmeyi seçtiğiniz veya yukarıdaki tekniklerden birini kullanmayı seçtiğinizde, zihinsel özgürlüğe doğru bir adım atıyorsunuz demektir.
Unutmayın, düşüncelerimiz bizi tanımlamaz. Düşüncelerimizi kontrol etme ve yönlendirme sanatında ustalaşarak daha güncel, tatmin edici ve kaygısız bir yaşam sürebiliriz.